Blog

Hipnoza od lat budzi zainteresowanie nie tylko jako sposób na niesamowitą podróż w głąb siebie, ale przede wszystkim jako skuteczna metoda terapeutyczna. Co więcej, jej potencjalne zastosowanie w łagodzeniu bólu nieustannie przyciąga uwagę badaczy, ekspertów i medyków. Trudno się temu dziwić – wszak leczenie bólu jest jednym z najważniejszych obszarów medycyny, ponieważ zarówno nagły, jak i przewlekły ból znacznie wpływa na jakość życia. Tradycyjne metody farmakologiczne, jak stosowanie leków przeciwbólowych, nie zawsze są skuteczne, a co gorsza mogą prowadzić do wielu działań niepożądanych. W związku z tym istnieje potrzeba poszukiwania alternatywnych metod, które mogą wspomagać proces łagodzenia bólu, a jednym z nich jest właśnie hipnoza. Jak to możliwe? Dziś postaramy się to wyjaśnić!

Krótko o hipnozie

Przypomnijmy sobie raz jeszcze najważniejsze informacje o hipnozie. A wszystkim, którzy chcą mocniej zagłębić ten temat, polecamy sprawdzić jeden z naszych wcześniejszych artykułów.

Hipnoza to stan zmienionej świadomości, głębokiego skupienia i relaksu, który osiąga się za pomocą różnych sugestii i techniki. Co więcej, stan hipnotyczny wyróżnia się także zmniejszoną świadomością otoczenia zewnętrznego i większym skoncentrowaniem na wewnętrznych doświadczeniach. Tym samym nasza podświadomość staje się bardziej dostępna, co umożliwia terapeucie pracę z głębszymi warstwami umysłu klienta.

Hipnoza jako forma terapii wykorzystująca głęboki relaksacyjny stan i sugestie, zdobyła popularność w wielu dziedzinach, również w kontekście leczenia bólu. Stan hipnotyczny może bowiem pomóc w zmniejszeniu odczuwanego bólu lub nawet całkowitym jego wyeliminowaniu. Metoda ta opiera się na przede wszystkim na twierdzeniu, że umysł ma zdolność wpływania na doznawanie bólu oraz że zmienienie sposobu interpretacji bodźców bólowych może przynieść ulgę.

Stosowanie hipnozy w celu redukcji bólu na przestrzeni lat.

Mechanizmy działania hipnozy na ból są tematem ciągłych badań i dyskusji – i to od wielu, wielu lat. Pierwsze wzmianki o udokumentowanych przypadkach zastosowania hipnozy w tym celu odnajdziemy w roku 1820, kiedy to Du Poteta zastosował znieczulenie hipnotyczne podczas operacji młodej pacjentki. Kolejne lata to wiele dodatkowych danych, jak chociażby informacje z 1829 roku o zastosowaniu hipnozy podczas zabiegu mastektomii czy liczne operacje przeprowadzone przez Johna Elliotsona (1843 r.) oraz Jamesa Esdaile’a (1846 r.).

Obecnie, ze względu na fakt, że chemiczne środki służące do analgezji i anestezji są powszechne i łatwo dostępne, hipnoza znacznie rzadziej gości w gabinetach medycznych. A szkoda – warto bowiem pamiętać, że bezpieczne zastosowanie farmaceutyków nie zawsze jest możliwe, chociażby ze względu na alergie czy uzależnienia. Co więcej, wykorzystanie hipnozy ma także uzasadnienie w przygotowaniu psychicznym pacjenta do operacji oraz w zmniejszeniu napięcia emocjonalnego towarzyszącego przy oczekiwaniu na zabieg. W tej kwestii również można znaleźć liczne przykłady z literatury naukowej, jak chociażby prace Miltona H. Ericksona.

Warto również dodać, że aktualnie coraz większym zainteresowaniem cieszą się tzw. hipnoporody. O takim wykorzystaniu hipnozy bez wątpienia zrobiło się głośno za sprawą księżnej Kate, która z ogromnym entuzjazmem opowiadała, że to właśnie hipnoza pomogła jej poradzić sobie z bólem porodowym. Oczywiście nie tylko księżna Kate chwali sobie tę metodę – wiele kobiet, które zdecydowały się na hipnoporód otwarcie przyznaje, że była to bardzo dobra decyzja.

Mechanizmy działania hipnozy na ból – czyli jak to możliwe?

Co ciekawe, nadal powstaje wiele prac naukowych dotyczących hipnozy jako skutecznego środka przeciwbólowego. Wszyscy badacze podkreślają jej aspekt psychologiczny związany z obniżeniem poziomu stresu oraz lęku, co znacząco przekłada się na podniesienie jakości życia osoby cierpiącej.

Pewnie zastanawiacie się, jak to możliwe? Otóż warto wspomnieć o kilku teoriach mówiących o mechanizmach działania hipnozy na ból:

• modyfikacja percepcji bólu – stan hipnotyczny może wpływać na percepcję bólu poprzez zmianę sposobu, w jaki mózg odbiera i interpretuje sygnały bólowe. Hipnoza może przyczynić się do obniżenia wrażliwości na bodźce bólowe lub zmniejszenia ich intensywności, co prowadzi do redukcji odczuwanego dyskomfortu.
• regulacja emocji – hipnoza może wpływać na emocje związane z doświadczaniem bólu. Poprzez indukowanie stanu relaksacji i wprowadzanie sugestii związanych z odczuwaniem komfortu i ulgi, hipnoterapeuta może pomóc klientowi w zarządzaniu emocjami związanymi z bólem, takimi jak lęk, niepokój czy strach. To z kolei może przyczynić się do zmniejszenia percepcji bólu.
• zmiana percepcji czasu – w trakcie stanu hipnotycznego klienci często zgłaszają zniekształcenie percepcji czasu, czyli odczucie, że czas upływa wolniej lub szybciej. Wykorzystanie tej właściwości hipnozy może prowadzić do zmniejszenia odczuwanego czasu trwania bólu, co może być postrzegane jako ulga dla klienta.
• aktywacja endogennych systemów przeciwbólowych – badania sugerują, że hipnoza może wpływać na aktywację endogennych systemów przeciwbólowych w organizmie. Stan hipnotyczny może stymulować uwalnianie endorfin, które są naturalnymi substancjami przeciwbólowymi wytwarzanymi przez nasz organizm. To może przyczynić się do zmniejszenia odczuwanego bólu.
• sugestie jako narzędzie regulacji bólu – podczas sesji hipnozy, terapeuta może wprowadzać sugestie związane z kontrolą bólu. Klient może otrzymać sugestię, że ból jest łagodniejszy, że czuje się komfortowo lub że ma możliwość wykorzystania wewnętrznych zasobów do radzenia sobie z bólem. Sugestie te mają na celu zmianę percepcji i reakcji klienta na ból.

Jak widać, wiele badań i prób jasno wskazuje, że hipnoza może być skutecznym narzędziem w redukcji odczuwanego bólu. Porównania z placebo oraz tradycyjnymi metodami farmakologicznymi wykazują, że terapia hipnotyczna jest w stanie przynieść ulgę i poprawę komfortu. Co równie istotne, hipnoza jest wyjątkową bezpieczną metodą redukcji bólu, ponieważ, w przeciwieństwie do farmakologii, nie powoduje żadnych skutków ubocznych i nie ma potencjału uzależniającego. Warto także wspomnieć, że hipnoza angażuje zarówno aspekty umysłowe, jak i fizyczne, co odpowiada potrzebie holistycznego podejścia do leczenia bólu. Terapia hipnotyczna może wpływać na emocje związane z bólem, regulować percepcję bólu i aktywować endogenne systemy przeciwbólowe. Wszystko to sprawia, że hipnoza znalazła zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny, co potwierdza jej wszechstronność i potencjał – od stomatologii, przez chirurgię, na opiece paliatywnej kończąc. Podsumowując – hipnoza jest skutecznym narzędziem w łagodzeniu bólu i zmniejszaniu stresu związanego z różnymi procedurami medycznymi.